Merhabalar; Öncelikle şunu belirtmeliyim, yurt dışına satılan ve pestisit-aflatoksin sebebiyle iade edilen ürünlerin tamamı imha edilmektedir. Türkiye de iç piyasaya sunulması dedikodusu gerçeği yansıtmamaktadır. Türkiye Uluslar arası gümrük kanunlarına tabii ciddiyetli bir ülkedir. Fakat Yurt içinde pazarlanan tarımsal ürünlerin akıbeti ?
Bitki ve hayvanlara zarar veren canlı organizmalara karşı kullanılan maddelerin tümüne pestisit adı verilmektedir. Bu maddelerin uygunsuz kullanımı ürünler üzerinde pestisit kalıntıları kalmasına sebep olabilmektedir.
• Pestisit kalıntısı; pestisit kullanımı sonucu tarımsal ürünlerde ve gıdalarda ürün üzerinde veya içinde belirlenen pestisit miktarıdır. • Pestisit kalıntısı; pestisitin türevlerini, yani dönüşüm ürünlerini, metabolitlerini, reaksiyon ürünlerini vetoksikolojik öneme sahip olduğu kabul edilen diğer öğeleri kapsar.
• Bitkisel ürünlerde pestisit kalıntı miktarı bazı
faktörlere göre değişir. Bunlar;
• Uygulamanın yapıldığı bitkinin çeşidi,
• Uygulama dozu ve uygulama sayısı
• Pestisitin kimyasal yapısı ve özellikleri,
• Pestisitin formülasyonu,
• Son ilaçlama ile hasat arasında geçen süre,
• İklim ve çevre koşulları
• Tüketime kadar geçen süreçte uygulanan işlemler
Pestisitlerin Bitki ve Topraktaki Akıbeti
• Pestisitler bitki yüzeyine uygulandıktan sonra bitki yüzeyiyle etkileşime girebilirler ve rüzgar, güneş, yağmur suyu gibi çevresel faktörlere maruz kalabilirler.
• Pestisitler henüz bitki yüzeyinde iken buharlaşabilir, ışıkla parçalanabilir (fotolizle), kimyasal bozunuma veya mikrobiyal bozunumaya uğrayabilirler.
• Degradasyon (Bozunma), pestisitler ve diğer organik
kirleticiler için bir azalma olayıdır.
• Bu azalma, mikroorganizmalarla kimyasal ve toprak
unsurlarının etkileşimlerini kapsayan birçok faktörden
etkilenebilir.
• Pestisitlerin degredasyonu, özellikle pH, sıcaklık, nem,
toprak sürüm sistemi ve ürün çeşitleri gibi birçok
faktörden etkilenebilmektedir.
• Pestisitlerin %50’sinin degrade olması için gerekli süre biyokimyasal yarılanma ömrü olarak ifade edilir.
• Bazı pestisitlerin degradasyon sürecinde kendilerin den daha zararlı metabolitleri oluşabilmekte, topraktakipestisitlerin yarılanma ömrünü etkili biçimdeuzatabilmektedir.
• Günümüz tüketicilerin istediği tarımsal ürünlerin her
istendiğinde istenen şekil, kalite ve miktarda uygun
fiyata üretilmesi pestisit kullanılmadan oldukça zordur.
• Bunun için en iyi çözüm, tarımsal ürünlerin üretiminde
daha az tehlikeli ve daha az oranda pestisitin bilinçli
kullanımın sağlanmasıdır.
• Güvenilir pestisit kullanımında en önemli hususlar;
ruhsatlı ürün kullanmak, önerilen dozda uygulamak,
kullanımla hasat arasında geçen süreye uymaktır.
• Bu uygulamalara genel olarak “İyi Tarım Uygulamaları –
İTU (Good Agricultural Practices)” denmektedir.
Maksimum Kalıntı Limiti (MRL)
• Ruhsatlı pestisitlerin önerildiği üründe kullanımı sonucugıdalarda, tarımsal ürünlerde veya hayvansal yemlerdeyasal olarak bulunmasına izin verilen en yüksek pestisitkalıntı miktarı maksimum kalıntı limiti (MRL, tolerans)olarak tanımlanmaktadır.
• 1 kg üründe bulunmasına izin verilen mg aktif madde(mg/kg veya ppm) olarak ifade edilmektedir.
• Ticarete konu olan ürünlerde yapılan analiz ve
kontrollerle belirlenen MRL değerleri, pestisitin uygun
kullanılıp kullanılmadığının belirlenmesinde bir
göstergedir.
• MRL değerleri belirlenirken pestisitin toksikolojik
bilgileri, kullanıldığı tarımsal ürünler ve bu ürünlerin
tüketim miktarları, kalıntı izleme çalışma sonuçları gibi
verilerin tamamı göz önünde bulundurulur.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından, her pestisitinkabul edilebilir günlük alım miktarı (ADI – AcceptableDaily Intake) belirlenir.
• Ülkemizde pestisit kalıntı limitleri Avrupa Birliği’ndekilimitleri gözetilecek şekilde Tarım ve Orman BakanlığıGıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından Türk GıdaKodeksi (TGK) altında “Pestisitlerin Maksimum Kalıntı
• Limitleri (MRL) Yönetmeliği” olarak Resmi Gazetede yayınlanmaktadır.
MRL değerlerinin üzerinde kalıntı tespit edilmesinin
nedenleri genellikle aşağıda sıralanan maddelerden
biridir; • Bitki koruma ürünlerinin tavsiye dozundan (önerilen
kullanım dozu) fazla kullanımı
Pestisit Kalıntılarının Azaltılma Yolları
• Gıdaların yıkanması, ısıtılması, pişirilmesi, depolanması,
ışığa maruz bırakılması ve asidik/bazik ortamlarda
bekletilmesi gibi işlemler, pestisitin özelliklerine bağlı
olmak kaydıyla kalıntı miktarında önemli ölçüde
azalmaya neden olurlar.
Tarımsal ürünlerin hasat edilmesinden sonra ürün de kalan herhangi bir kalıntının azalmasına yol açan en önemli faktör, tüketimden önce çoğu gıdaya uygulanan yıkama, kabuk soyma ve pişirme gibi işlemlerdir.
• Yıkama, kabuk soyma gibi işlemlerin bazıları pestisit kalıntılarında azalmaya neden olurken, kurutma, meyve suyu üretimi ve yağ üretimi gibi işlemlerde bazı ürünlerde pestisit kalıntılarında artış olmaktadır.
İletişim: [email protected]